COVİD-19 SONRASI İŞÇİ – İŞVEREN HAKLARI – 3

38-Kısa çalışma ödeneği kapsamında fazla veya yersiz ödemelerin tahsili
İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
39-Kısa çalışma ödeneği alınan süre için ödenen primler
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.
40-Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı iş günü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
41-Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi
Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi,
Yaşlılık aylığı almaya başlaması,
Herhangi bir sebeple silâh altına alınması,
Herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya
Geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.
42-İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu
Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.
43-İşverenlerin dikkat etmesi gereken diğer önemli hususlar nelerdir?
İş yerinde yeni corona virüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde belirtilen “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” dışında işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekmektedir.
İşverenlerin kısa çalışma uygulamasından yararlanmaya devam edebilmeleri için iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde, 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde belirtilen “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” nedeniyle derhal haklı fesih halleri dışında, işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekecektir.
Uygunluk tespiti sonuçlanan işveren, durumu iş yerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan etmeli ve varsa toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına bildirmelidir. Sonucun ilan yoluyla çalışanlara duyurulamadığı durumlarda kısa çalışmaya tabi çalışanlara yazılı bildirim yapılmalıdır.
Kısa çalışmaya dahil edilen çalışanlar adına gerçekleştirilecek sigortalılık bildirimlerinde kısa çalışma yapılan süreler için eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilmelidir.
İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde söz konusu durumu İŞ KUR’ a, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve çalışanlara altı iş günü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.
Kısa çalışma başvurusuna konu edilen toplam çalışan sayısında meydana gelecek değişikliklerin 10 gün içinde gerekçesi ile birlikte İŞ KUR’ a bildirilmesi zorunludur.
44-Kısa çalışma başvurusu olumlu sonuçlanan işverenin yapması gerekenler nelerdir?
İşveren durumu, iş yerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir.İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır.Kısa çalışma yaptıran işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları doğru bir şekilde tutmak zorundadır. İşveren istenilmesi halinde söz konusu kayıtları ibraz etmekle yükümlüdür.
45-Kısa çalışma talebi reddedilen işveren itirazı hangi mahkemeye yapar?
12.10.2017 tarihinden önce İş Mahkemelerine açılan davalar görevsizlik nedeniyle reddediliyordu.[ Yargıtay 7. H.D. 14.04.2015 gün, 2015/5634 E, 2015/7109 K.] Ancak 12.10.2017 tarihli 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanununa göre Türkiye İş Kurumunun taraf olduğu iş ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri İş Mahkemeleridir. Dolayısıyla kısa çalışma talebi reddedilen işverenlerin İş Mahkemelerine başvurması gerekmektedir
46-Kısa çalışma ödeneğinden hangi kesintiler yapılır?
Kısa çalışma ödeneğinden sadece damga vergisi kesilir.
47-Kısa çalışma süresince işçinin sigorta primleri yatırılır mı?
Kısa çalışma süresinde işveren işçinin sigorta primlerini ödemez. İşçinin genel sağlık sigortası primi İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır.
48-Kısa çalışma, çalışma sürelerinin azaltılması şeklinde uygulanıyorsa çalıştıkları dönem için işçi kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi işten ayrılırsa işsizlik ödeneği alabilir mi?
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan bir işçi, ödenek aldıktan sonra işsizlik ödeneğine tekrar hak kazanmadan işsiz kalırsa, ödenek aldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini doldurana kadar işsizlik ödeneği alabilir. Örneğin 180 gün işsizlik ödeneğine hak kazanan bir işçi 60 gün kısa çalışma ödeneği almış ve sonrasında işsizlik ödeneğine hak kazanmadan işsiz kalmışsa geri kalan 120 gün için işsizlik ödeneği alabilir.İşsizlik Sigortası Kanununa göre kısa çalışma ödeneğinin işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir. Bu kapsamda 2008, 2009 ve 2010 yıllarında uygulanan kısa çalışmada, kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemelerin, başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülmeyeceği kararlaştırılmıştır.
49-Fazla ödenen ödenek miktarı kimden tahsil edilir?
İşverenin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler yasal faiziyle birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.
50-Kısa çalışma ödeneği alan işçinin geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanması halinde ödenek ödenmeye devam eder mi?
Kısa çalışma ödeneği alan bir işçi aynı zamanda geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanırsa, geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle ödenek kesilir.
51-Kısa çalışma döneminde işçi ücret farkını işverenden talep edebilir mi?
Kısa çalışma ödeneği alan işçiler ödeneğin miktarının kanunla sınırlandırılmış olması nedeniyle gelir kaybına uğramakta ve bir ücret farkı ortaya çıkmaktadır. Ancak işçilerin söz konusu farkı işverenden talep etmeleri mümkün değildir. Hatta kısa çalışma ödeneğine hak kazanmak için gerekli şartları sağlamayan işçiler kısa çalışma döneminde herhangi bir gelire sahip olmamasına rağmen işverenden ücret talep edememektedir
52-Kısa çalışma uygulaması başladıktan sonra işten ayrılsam işsizlik maşı alabilir miyim ?
Kısa çalışma başladıktan sonra işten işsizlik ödeneğine hak kazanacak şekilde ayrılırsanız kalan işsizlik ödeneğini alabilirsiniz.
53-İş yeri devletin ödeyeceği paradan eksik kalan ücreti ödeme zorunluluğu var mı ?
İşverenin aradaki farkı ödeme zorunluluğu bulunmamaktadır Fakat İşveren isterse söz konusu ücret farklarını işçilere ödeyebilir. Ancak bordroda bu durumun belirtilmesinde fayda vardır.
54-Kısa çalışma ödeneği şirketin batması ve borçlarını ödeyemez hale gelmesi sonrası, çalışanların 3 aylık maaşlarına kadar verilen ücret garanti fonu ödemesini etkiler mi?
Kısa çalışma ücret garanti fonu ödemesini etkilemez
55-Kısa çalışma 3 ayla sabit midir?
Kabul edilen yasayla Kısa Çalışma Ödeneğinden daha fazla çalışan yararlansın diye hem şartlar kolaylaştırıldı, hem de kolaylaştırılan şartlara rağmen bu şartları da sağlayamayan çalışanların son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar yararlanmalarına imkan sağlandı.
Haftaya görüşmek üzere sosyal güvenlikle EVDE KALINIZ.